Welke soort vijl of rasp voor bewerken van hout, metaal of kunststof?
Als u ervan houdt om materialen te bewerken, zoals hout, metaal of kunststof, dan kan een vijl of rasp niet uit uw gereedschap ontbreken. Met deze werktuigen kunt u bijvoorbeeld een deur bijwerken, kunt u gebogen vormen maken in metaal of kunt u uitsparingen aanbrengen voor scharnieren. Of u nu om decoratieve redenen of om praktische redenen uw materiaal moet bewerken, u kunt met een vijl of rasp van alles voor elkaar krijgen. Hier leest u over de verschillende soorten vijlen en raspen die u ter beschikking heeft en over hoe u hier het juiste exemplaar uit kunt kiezen.
Soorten vijlen
Allereerst de vijlen. Deze hebben minder grove tanden dan raspen en worden dan ook gebruikt voor de fijnere bewerking van een materiaal. U gebruikt de vijl dus als u kleine hoeveelheden hout wilt verwijderen. De onderstaande tabel geeft aan welke gangbare soorten vijlen er zijn en hoe deze kunnen worden toegepast.
Tip: vijlen en raspen zijn te krijgen met verschillende tanden. Er zijn fijne tanden en grove tanden en dit wordt gekenmerkt door het aantal schaven/tanden per centimeter. Er is een speciaal jargon dat wordt gebruikt en dat u dus tegen kunt komen als u een rasp of vijl aanschaft.
- Basterd: dit is de vijl of rasp met de minste tanden met centimeter en deze wordt ook wel grof genoemd.
- Zoet: een zoete rasp of vijl heeft juist veel tanden per centimeter en wordt dan ook wel fijn genoemd.
- Halfzoet: ziet u een halfzoete vijl of rasp, dan is dit een medium/middelgrove variant met een aantal tanden dat tussen basterd en zoet in zit.
| Soort vijl | Toepassing |
| Halfronde vijl | Een halfronde vijl is aan de ene kant rond en daar vindt u middelgrove tanden. Aan de andere kant is de vijl recht en treft u fijne tanden aan. U kunt met een halfronde vijl dus meerdere klussen aan en ze zijn multifunctioneel inzetbaar. |
| Ronde vijl | Ronde vijlen worden ook wel rattenstaarten genoemd. Ze worden gebruikt voor het afwerken van bijvoorbeeld uitsparingen of gaten. De tanden van ronde vijlen zijn overal gelijk. |
| Molenzaagvijl | Met dit type vijl kunt u zaagbladen scherpen, zoals die van ketting-, cirkel- en bandzagen. U kunt ze ook gebruiken voor polijsten, fijn vijlen en ontbramen. U herkent ze door het platte en dunne blad. |
| Driekantvijl | Wilt u hoeken en V-vormen uitvijlen, dan heeft u aan een driekantvijl genoeg. Deze veil herkent u uiteraard aan de driehoekige vorm. De tanden hebben aan alle zijden dezelfde grootte. |
| Vierkantvijl | Vierkantvijlen hebben een vierkantige vorm en de tanden zijn aan alle zijden even grof of fijn. U kunt ze gebruiken als u sleuven of rechthoekige en vierkante gaten wilt uitvijlen. |
| Suform platte vijl | Dit type vijl is te vergelijken met een schaafrasp, alleen heeft het een blad van een vijl. De vormgeving is als een schaaf en u kunt er verschillende vijlbladen in plaatsen voor een verscheidenheid aan toepassingen. |
Soorten raspen
Raspen zijn bedoeld voor grover werk en zijn dan ook meestal na het zagen de eerste stap van de afwerking van het materiaal. Na de rasp wordt de vijl gebruikt en het aller fijnste werk wordt gedaan met schuurpapier. Raspen gebruikt u dus als u grotere hoeveelheden hout wilt weghalen en de afwerking wilt beginnen. U kunt uit de onderstaande tabel halen welke raspen er zijn voor welke toepassingen.
| Soort rasp | Toepassing |
| Halfronde rasp | Een halfronde rasp wordt ook wel een kabinetrasp genoemd. De ronde helft van het blad heeft middelgrove tanden en de rechte zijde heeft fijne tanden. U kunt ze gebruiken voor het raspen van ronde en rechte vormen. |
| Ronde rasp | Ronde raspen hebben meestal grove of middelgrove tanden en het blad ervan is volledig rond. Hierdoor wordt hij gebruikt bij het raspen van ronde vormen zoals bij het plaatsen van klinken of sloten. |
| Schaafrasp | Een schaafrasp of raspschaaf herkent u doordat deze de vorm heeft van een blokschaaf. U kunt er verschillende bladen in plaatsen, al naar gelang uw behoeften. Het blad is breed en daarom kunt u er goed grote vlakke oppervlakten mee bewerken. Voor precisiewerk is de schaafrasp minder geschikt. |
| Schraper | U kunt zich een schraper voorstellen als een kleine schaafrasp. Deze kan bijvoorbeeld van dienst zijn als u gipsplaten op maat wilt maken. De bladen zijn te vervangen. |
Waarop moet u letten als u een vijl of rasp gaat aanschaffen?
De keuze van vijlen en raspen is niet zo groot als bijvoorbeeld voor schroevendraaiers en tangen en het is vrij duidelijk dat u sommige vijlen en raspen alleen in bepaalde situaties kunt gebruiken. Als u in de bouwmarkt staat en u vraagt zich af welk gereedschap u het beste kunt kopen, dan kunt u de volgende punten beoordelen.
- Set of één exemplaar: het is gemiddeld per vijl of rasp goedkoper als u een set koopt. Maar uiteraard is dit ook alleen goedkoper als u alle stukken ook daadwerkelijk gaat gebruiken. Kijk naar uw huidige klus en uw toekomstplannen en bepaal zo of u het beste een set kunt aanschaffen of dat u aan één vijl of rasp voldoende heeft.
- De kwaliteit: zoals voor de meeste gereedschappen het geval is, zijn duurdere vijlen en raspen direct ook van betere kwaliteit. De handgrepen zijn sterker, het staal is sterker en ze zullen veelvoudig gebruik ook beter aankunnen. Als u geen grote plannen heeft voor uw vijl of rasp, dan hoeft u niet te investeren in een duurder exemplaar, maar als u van plan bent om hem nog regelmatig uit de kast te pakken, dan is het beter om voor kwaliteit te kiezen.
Vergelijk offertes
Vraag voor al uw klusjes in huis snel offertes op met onze vergelijkingstool. U geeft uw opdracht door en bereikt zo meerdere vakmensen tegelijkertijd. De offertes die u ontvangt vergelijkt u met elkaar zodat u geld bespaart en de meest gunstige deal kunt uitkiezen.
